Annetje Hakkel / door Marcella van der Es. - Rotterdam : Kaiser Biskwie-, Koek en Beschuitfabrieken, [ca. 1930].
Annetje Hakkel is een boek uit de crisisjaren, een droevig verhaal over een gezin met zeven kinderen dat in een achterbuurt woont. Als er hoop is voor Annetje – zij kan door een beurs een opleiding voor schooljuffrouw volgen – wordt dat perspectief voortijdig afgebroken. Haar vader wordt invalide door een bedrijfsongeval en de oudste kinderen, waaronder Annetje, moeten de kost gaan verdienen. Als ik vanaf mijn ouderlijk huis in Rotterdam naar het centrum liep, kwam ik als kind altijd langs een smal straatje waar de was aan de voorkant van de huizen buiten hing en de vrouwen ’s zomers op de stoep zaten. Zoiets gebeurde bij ons in de buurt niet. Ik verbeeldde me dan dat Annetje Hakkel in zo’n straatje woonde. Toen ik het boek onlangs herlas, zorgde het verhaal weer voor tranen in mijn ogen, ondanks het feit dat ik de achtergronden nu beter weet te beoordelen dan vroeger als kind.