Een zeldzame aanwinst

Nijgh's beweegbaar prentenboek. - 2e verb. dr. - Rotterdam : H. Nijgh, [ca. 1865].

Op de wekelijkse boekenmarkt op het Spui in Amsterdam zong iets rond: opmerkelijk, hoe snel antiquaren van elkaars bijzondere aanbiedingen op de hoogte zijn. Ik werd de gelukkige nieuwe eigenaar van het zeldzaam geworden Nederlandse beweegbare prentenboek waarover het nieuws rond ging. De oorspronkelijke Engelse uitgave, Dean’s new book of dissolving views, verscheen in London in 1860. De Nederlandse uitgave verscheen in dat zelfde jaar en een 2e druk rond 1865. Het boek heeft zes handgekleurde ‘trekwisselprenten’ met tegenstellingen, zoals vuur en water, aarde en lucht.

Drukker Van Hoogstraten maakte gebruik van de oorspronkelijke afbeeldingen, maar voor enkele prenten verzorgde hij een meer Nederlandse invulling: hij verving op een van de platen het opschrift “VICTORIA” op een ballon door “ORANJE BOVEN”. En van een Engelse stadje maakte de drukker een Hollandse vestingstad. Interessant om te zien hoe dit vroege beweegbare prentenboek ‘ter lering en vermaak’ een nationale invulling kreeg. 

Kees Keijzer