Juryrapport Hieronymus van Alphenprijs 2010

Het is een bekende figuur binnen de Stichting Geschiedenis Kinder- en Jeugdliteratuur, die vandaag gelauwerd uit dit strijdperk zal treden. Hieronymus van Alphen himself zou er zijn plezier aan hebben gehad. Immers, Hieronymus had oog voor het kind, in het bijzonder het lezende kind, zoals dat bij de prijswinnaar eveneens het geval is.

Voor ik u ga onthullen wie de illustere prijswinnaar van deze keer is, wil ik toch nog even voor u op een rijtje zetten hoe men de H. van Alphenprijs kan winnen. Wie regelmatig op onze website rondneust, heeft die voorwaarden vast al wel eens gelezen. Ze luiden als volgt:

Om degenen die erg veel aan beheer, voorlichting, onderzoek en publicaties betreffende de geschiedenis van de Nederlandstalige kinder- en jeugdliteratuur hebben gedaan, te eren en anderen te stimuleren om ook tot bijzondere resultaten op dit terrein te komen, heeft de Stichting Geschiedenis Kinder- en Jeugdliteratuur in 2000 de Hieronymus van Alphen Prijs ingesteld, bestaande uit een beeldje waarin een 'hoed vol pruimen' is verwerkt, en een oorkonde.

U hoort het, al wint u vandaag die prijs niet, er blijven mogelijkheden voor een volgende keer. De prijs wil immers stimuleren tot deze belangrijke werkzaamheden op het gebied van de kinderliteratuur. Sinds de instelling van de prijs in het jaar 2000 zijn er al verschillende personen in deze eregalerij terechtgekomen.

Onze prijswinnaar van vanmiddag heeft, net als eerdere prijswinnaars, oog voor wat kinderen lezen, of moet ik niet liever zeggen: lazen? Want met name het oude kinderboek, immers het onderwerp binnen onze Stichting, heeft de bijzondere, ik mag wel zeggen indringende belangstelling van deze persoon. Maar niet alleen belangstelling voor dit onderwerp, er is ook een band met de persoon die als naamgever van deze prijs heeft gefungeerd, Hieronymus van Alphen. Dat geldt met name de prijs als zodanig, zoals deze in de loop der jaren werd uitgereikt.

Voor degenen onder u bij wie er al iets begint te dagen kan ik ter eventuele bevestiging daarvan zeggen dat er niet alleen een band was met de prijs, maar zelfs met onze Stichting in het laatste decennium. Er is een stempel gedrukt dat nog vele jaren zijn nut en functie kan bewijzen.
Vandaag gaat het vooral om de verknochtheid met Hieronymus van Alphen. Bij bijzondere gelegenheden zoals de uitreiking van de prijs met deze naam kon de gelauwerde rekenen op een prachtige toespraak in de trant van deze binnen de kinderliteratuur zo bekende figuur. Ik kan daaraan toevoegen, dat de prijswinnaar van dit jaar al heel wat jaren actief is binnen de wereld van het boek. Dit betekent niet alleen activiteiten binnen onze Stichting, maar ook bij organisaties als het Genootschap Bibliofielen en de Boekhistorische Vereniging. Ook verschenen er artikelen in diverse tijdschriften. Bij inventarisatie bleek dat een zodanige hoeveelheid te zijn dat een bundeling van die artikelen een lijvig boek liet ontstaan. In 2000, verscheen zijn artikel Waardering en gebruik van negentiende-eeuwse kinderboeken.* Als ik daar dan nog aan toevoeg, dat deze persoon specialist is op het gebied van Sinterklaas, jaarlijks tientallen lezingen over deze heilige held geeft en over diens zwarte knecht een boek schreef, dan zal het u zo langzamerhand duidelijk zijn, wie de prijswinnaar deze keer is. Het wordt hoog tijd de naam nu te onthullen:

De winnaar van de Hieronymus van Alphenprijs 2010 is de heer Frits Booy.

Zeer van harte gelukgewenst met deze prijs.

Jant van der Weg,
voorzitter SGKJ

* in: B. Dongelmans et al., Tot volle waschdom - Bijdragen aan de Geschiedenis van de Kinder- en Jeugdliteratuur. Den Haag, Biblion 2000.