KADOC

3335 titels uit de bewaarcollectie hebben als trefwoord jeugdliteratuur. Hieronder vallen niet alleen kinderboeken, maar ook romans, verhalenbundels, liedboeken, stripverhalen, sprookjes, prentenboeken en toneelstukjes. Een beperkt deel van de publicaties zijn naslagwerken of verhandelingen rond jeugdliteratuur gemaakt op basis van de bewaarcollectie op KADOC. De collectie kent een zeer gevarieerd publiek, van studentenpubliek tot heemkundigen of particulier geïnteresseerden. De collectie is sinds de oprichting van KADOC, in 1976, systematisch opgebouwd op basis van schenkingen en overeenkomsten met uitgeverijen als Altiora Averbode en Davidsfonds/Infodok.

De algehele collectie bestrijkt de periode ca. 1750-heden. De oudste stukken rond jeugdliteratuur dateren van 1847 (een historische roman in het Frans uitgegeven bij Casterman). Het oudste kinderverhaal is een Nederlands Sinterklaasverhaal uit 1858, dat via een schenking uit het Wettelijke Depot in het bezit van KADOC is gekomen. Het oudste geïllustreerde kinderverhaal in de collectie is gepubliceerd in 1881: Villa Pladelle: de giftbrief van ’t jaar 922: een verhaal aan mijne kinderen van August Snieders, met tekeningen van Cesar Geerinck. De collectie bevat een dertigtal titels gepubliceerd voor de Eerste Wereldoorlog. Voor de periode van het interbellum zijn er ca. 250 titels in de collectie aanwezig en met betrekking tot de periode 1940-1975 zo'n 800. Ongeveer 550 werken zijn niet gedateerd.

Het merendeel van de collectie is in het Nederlands of het Frans. Sommige titels zijn vertalingen naar het Nederlands of Frans. Sommige titels zijn in een inlandse Afrikaanse taal, al of niet met vertaling naar het Nederlands of Frans. Deze inlandse taal kan ook de oorspronkelijke taal zijn. Zo bevat de collectie bijvoorbeeld een leesboekje en een liedboek voor kinderen in het Luba, geschreven door een missionaris.

De collectie betreft erfgoed dat het verhaal brengt van de interactie tussen religie, cultuur en samenleving in Vlaanderen in zijn Belgische en internationale context en dit vanaf de tweede helft van de 18e eeuw. Daarbij zijn taal en het soort materiaal geen uitsluitende criteria. Naast boeken worden ook stripverhalen, schooluitgaven, jeugdtijdschriften, fondscatalogi, prenten (vnl. catechetische prenten), bordspellen (rond missionering) en religieus speelgoed en speelkaarten verzameld. Circa 2400 van de 3350 publicaties bevatten illustraties en/of tekeningen. Bij de schooluitgaven ligt het accent op catechese, hoewel er ook lees‐ en leerboekjes uit de missies worden bijgehouden. Vermeldenswaard is verder een collectie leesboekjes voor kinderen in braille.

Er worden op KADOC ook archieven bewaard, met onder andere manuscripten, originele illustraties, drukproeven, brieven en foto’s. Met betrekking tot jeugdliteratuur zijn de archieven van Davidsfonds/Infodok en van KCLB het vermelden waard. Ze bevatten naast briefwisseling, manuscripten en drukproeven ook telkens een fotocollectie van jeugdschrijvers. Van een aantal uitgeverijen is het uitgebreide jeugdfonds bijna integraal op KADOC bewaard (Averbode: Goede Pers/Bonne Presse, Altiora; Davidsfonds/Infodok). Van andere uitgeverijen met een katholieke signatuur of historiek, wordt ook het volledige fonds bewaard, maar de collectie jeugdliteratuur daarvan is bescheidener. Verder hebben ook heel wat religieuze instituten, vooral tijdens het interbellum, één of andere vorm van jeugdliteratuur beoefend en tijdschriftjes, stichtende jeugd‐ en of missieromans in eigen beheer uitgegeven. Tot slot bevat de collectie ook publicaties uitgegeven door jeugdbewegingen of jeugdorganisaties.