Beatrix Potter en Nederland

Beatrix Potter (1866 – 1943) was een Engelse schrijfster en illustratrice, die ook in Nederland de nodige bekendheid geniet. In Delpher, een platform voor gedigitaliseerde historische Nederlandse kranten, boeken en tijdschriften, kun je terugvinden hoe haar boeken in Nederland bekend zijn geworden.

Het begon met Peter Rabbit
Beatrix Potter schreef in 1893 een brief aan de zieke Noël Moore, de zoon van de laatste gouvernante van Beatrix. Dit was geen gewone brief, maar een geïllustreerde brief met een verhaal over vier konijntjes: Flopsy, Mopsy, Cottentail en Peter Rabbit. Later is dit bekende verhaal in boekvorm uitgebracht door Frederick Warne in 1902.

Nederland was het eerste land waar dit boekje is vertaald, Peter Rabbit werd Pieter Langoor genoemd. Dit gebeurde in 1912 en het verhaal werd uitgegeven door Nijgh & Van Ditmar. Ook het verhaal van Jemima Puddle Duck (nu bekend als Jozefien Kwebbeleend) werd vertaald als Het verhaal van Kwakkel Waggeleend. Deze boekjes zijn door ene Thera vertaald naar het Nederlands. Diverse kranten maken hier melding van via advertenties en recensies. Het is niet bekend wie deze ‘Thera’ is.

Nieuwe Rotterdamsche Courant – 18 november 1912

Arnhemsche courant – 23 november 1912

Vertaling van andere verhalen
Pas na de Tweede Wereldoorlog werden andere verhalen van Beatrix Potter vertaald in het Nederlands. De namen zijn iets veranderd en de titels werden:

Het verhaal van Petertje het Konijntje
Het verhaal van Twee Stoutje Muisjes
Het verhaal van Tom het Poesje
Het verhaal van Benjamin Knabbel
Het verhaal van de Kleine Langoortjes
Het verhaal van Jeremias de Hengelaar

Opvallend is dat er in deze titels gebruik gemaakt is van verkleinwoorden, waar her eerst Pieter Langoor was, is het nu Petertje het Konijntje, alsof hij door de jaren heen gekrompen is.

In 1969 kreeg uitgeverij Ploegsma de rechten om de verhalen uit te geven in de nieuwe Nederlandse versie. Vanaf dat jaar werd de naam Pieter Konijn gebruikt en zo kennen we hem nog steeds. Hier werd in het Algemeen Dagblad een groot artikel aan gewijd (zie afbeelding onderaan). Vanaf 1969 zijn uiteindelijk bijna alle verhalen van Beatrix Potter vertaald en uitgegeven door Ploegsma.

Nalatenschap
Wereldwijd zijn de verhalen van Beatrix Potter in meer dan 35 talen vertaald. Naast het schrijven en illustreren van boeken was Beatrix Potter ook een mycologe, natuurbeschermster en schapenfokster. Dankzij de verkoop van haar boekjes en bijbehorende merchandise, kon ze stukken land kopen in het door haar zo geliefde Lake District in het noordwesten van Engeland. Na haar dood liet ze meer dan 1600 hectare natuur en vijftien landerijen na aan de National Trust, vergelijkbaar met de Nederlandse Natuurmonumenten.

Wil je meer weten over Beatrix Potter?
Er is een Beatrix Potter Society (ook met Nederlandse leden!) die twee keer per jaar een full-colour A5 magazine uitbrengt, vol informatie over Beatrix Potter. Daarnaast worden er bijeenkomsten, en conferenties georganiseerd en publiceren ze onderzoeken met betrekking tot Beatrix Potter. Het lidmaatschap bedraagt € 40,- per jaar. Bezoek de website van The Beatrix Potter Society of volg ze op Facebook, Instagram of Twitter.

Algemeen Handelsblad – 28 februari 1969

Angela Bettink, Trustee of the BPS