Regionaal Archief Alkmaar

Regionaal Archief Alkmaar, Bergerweg 1, 1815 AC Alkmaar. telefoon: 072 850 8200, website: www.regionaalarchiefalkmaar.nl/ Contactpersoon: Renate Meijer

Collectie

Het Regionaal Archief Alkmaar bewaart de archieven van tien Noord-Hollandse gemeenten: Alkmaar, Bergen, Castricum, Den Helder, Heerhugowaard, Heiloo, Hollands Kroon, Langedijk, Schagen en Texel. Naast de archieven worden ook audiovisuele documenten en andere historische collecties bewaard en voor raadpleging beschikbaar gesteld aan het publiek. De bibliotheek van het Regionaal Archief verzamelt publicaties over het werkgebied van het Archief en over de algemene geschiedenis van Noord-Holland en Nederland.

Een van de bijzondere collecties in de bibliotheek wordt gevormd door kinderboeken van de Alkmaarse uitgeverij Kluitman. Naast de boeken van Kluitman bezit de bibliotheek ook jeugdboeken die zich afspelen in de regio, door regionale auteurs zijn geschreven of een historische gebeurtenis als onderwerp hebben.

 Uitgeverij Kluitman

In 1864 begon onderwijzerszoon Pieter Kluitman een boekhandel, drukkerij en uitgeverij aan het Verdronkenoord in Alkmaar waar adresboeken, brochures, toneelstukken, VVV-gidsen en ook romans werden uitgegeven. Het eerste kinderboek verscheen in 1867: Een klein klein jokkentje van M.P. Rosmade, pseudoniem van de in 1818 in Alkmaar geboren bakker Evert Masdorp. Vanaf 1905 richtte Kluitman zich geheel op het uitgeven van kinderboeken. In haar meer dan 150-jarig bestaan verschenen vele inmiddels beroemde boeken en series zoals Pietje Bell, Kruimeltje, Dik Trom, Afkes’s tiental en de Kameleon.

De bibliotheek van het Regionaal Archief heeft in de loop der jaren een collectie van zo’n 2.300 'Kluitmannen’ opgebouwd (juli 2019) die nog steeds wordt aangevuld. De collectie bestaat voor het grootste deel uit boeken die zijn uitgegeven tot 1990. 

Schenkingen

De boeken zijn voornamelijk afkomstig van schenkingen van bezoekers. Daarnaast schonk de Koninklijke Bibliotheek een groot aantal titels, afkomstig uit de collectie dubbelen. Schenkingen blijven welkom, mits de uitgave nog niet aanwezig is in de collectie.

Toegankelijkheid

Alle titels zijn beschreven in de online-catalogus. De boeken worden bewaard in een depot dat niet voor het publiek toegankelijk is. Ze kunnen worden aangevraagd en ingezien in de studiezaal, tijdens de openingstijden: dinsdag t/m vrijdag, van 9.00 tot 17.00 uur.

Tentoonstellingen

Bruikleen ten behoeve van tentoonstellingen is mogelijk.

Vakliteratuur

Er is een collectie boeken over jeugdliteratuur aanwezig, waarvan een deel in open opstelling in de studiezaal.

 Literatuur over Uitgeverij Kluitman:

-    Clara Brinkgreve, Van Pietje Bell tot Kippenvel : boeken van Kluitman sinds 1864. (Alkmaar, 2000)

-    Marnix Croes e.a., Het geheim van Kluitman : 150 jaar geschiedenis van een uitgeverij, 1864-2014. (Alkmaar, 2014)

-    Lodewijk van Duuren, Uitgeverij Kluitman in Alkmaar. In: Prentbriefkaarten magazine, jaargang 35 (2018), nummer 136, pagina 10-14.