Zeg Roodkapje, waar gaat dat heen?

Er zijn veel vele varianten van het sprookje te vinden, maar doorgaans is Roodkapje het onschuldige meisje en de wolf de slechterik. Het lijkt er echter op dat Roodkapje sinds een paar jaar haar mannetje staat. Graag laat ik u een viertal recente Roodkapjes uit de KB-collectie zien, die op opmerkelijke manieren met het traditionele beeld van Roodkapje en de wolf spelen.

Het sprookje Roodkapje wordt al eeuwenlang verteld en steeds worden er variaties bedacht. We denken tegenwoordig meestal aan een lief meisje dat met een mandje lekkers op pad gaat om haar zieke oma te bezoeken. In het bos ontmoet ze de wolf, die met een list zowel het oudje als het meisje opvreet, maar gelukkig worden oma en Roodkapje uit de buik van de wolf gered. In de volgende uitgaven zijn er wat subtiele wijzigingen aangebracht in dit verhaal.

Roodkapje met bontjas

In 2012 verscheen de jubileumeditie van *Roald Dahl's Gruwelijke rijmen *(Roald Dahl's revolting rhymes, 1982): een verzameling van zes bewerkingen van bekende sprookjes, waaronder Roodkapje. In 52 korte versregels in een uitstekende vertaling van Huberte Vriesendorp wordt het sprookje verteld. De wolf vreet met moeite de taaie grootmoeder op en trekt haar kleren aan. Op de humoristische illustratie van Quentin Blake is te zien hoe de wolf prutst met de knoopjes. Roodkapje arriveert en dan neemt het verhaal een verrassende wending:

't Kind lachte en trok in een wipje
een revolver uit haar slipje. [...]
Een week of wat later, ik weet 't nog goed,
heb ik in het bos Roodkapje ontmoet. [...]
'Hallo', riep ze vrolijk. 'Zie je wel
mijn prachtige bontjas van wolvenvel!'

Roosje Rood zoekt haar moeder

In 2008 verscheen de Nederlandse vertaling van Où est Maman? (2007) van Gerda Dendooven onder de titel De wonderlijke reis van Roosje Rood. Het prentenboek bevat expressieve illustraties in gemengde technieken en weinig tekst. Op de eerste pagina hebben we het bekende sprookje al achter de rug. Blijkbaar heeft Roosje Rood heel kordaat zichzelf bevrijd, want de wolf ligt voor pampus. Het meisje staat op de dichtgenaaide buik en zegt: "Ziezo, klaar. Snel naar huis nu." Vervolgens zien we Roosje Rood telkens om haar moeder roepen, ze ontmoet allerlei vreemde figuren, die aan bekende sprookjesfiguren doen denken: zeven eenzame mannetjes zonder Sneeuwtje, Slapende Belle diep in het bos, en drie dansende biggetjes. Uiteindelijk vinden ze mama en zelfs de wolf mag meedoen. Ze gaan met z'n allen op pad naar oma, maar waar ís oma eigenlijk...?

De grote boze wolf (was helemaal niet boos)

In de variant van Jonas Boets en Nils Pieters is de wolf een goedzak die fluitend en dansend door het leven gaat: De grote boze wolf (was helemaal niet boos), 2011. Roodkapje daarentegen is een chagrijnig verwend nest met een grote mond. De wolf gaat goedbedoeld op bezoek bij oma, maar slikt haar per ongeluk in. Roodkapje is blij dat ze niet meer bij dat saaie mens op bezoek hoeft, maar valt ook per ongeluk in de muil, evenals later nog andere sprookjesfiguren. De jager gaat achter de wolf aan, die kreunend van maagpijn probeert te vluchten. Uiteindelijk boert de wolf iedereen weer op. De overdadig gekleurde illustraties, die doen denken aan kindertekeningen met potlood en krijt, zitten vol grappige details.

Roodkapje is gék op rood

Rood Rood Roodkapje(link is external) (2003) van Edward van de Vendel en Isabelle Vandenabeele is de meest gruwelijke bewerking van deze vier Roodkapje-variaties. De bijzondere paginagrote linoleumsneden in zwart, wit en rood geven een dreigende sfeer. Roodkapje houdt van rood en wil het liefste alles rood. Bij oma is alles grijs, ze zucht en zeurt en is ziek. Roodkapje ontmoet de enorme gitzwarte wolf en volgt hem naar oma's huisje, waar hij is binnengedrongen. Na zwarte pagina's vol kreten zien we een serene Roodkapje voor de deuropening staan met een druipende bijl. Het grijs is voorbij en ze kan rode dingen gaan doen. Het verhaal besluit: "En wat vond ze eigenlijk van zwart?"

Deze blog is eerder gepubliceerd op de KB-website.

Karin Vingerhoets