Amsterdam had heel wat te vieren in het jaar 2013. Vierhonderd jaar Amsterdamse grachten, de heropening van het Rijksmuseum, de 125e verjaardag van Het Concertgebouw en de 175e verjaardag van Artis.
Over Artis zijn heel wat kinderboeken geschreven; zoeken op trefwoord in het CBK levert 68 treffers op. De mooiste is misschien wel De geschiedenis van gulzigen Tobias door D.A. Bueno de Mesquita, waarin Tobias al het lekkers voor de dieren zelf opeet. ’s Nachts droomt hij dat de dieren hem hiervoor straffen en dat hij door een gier naar de maan wordt gebracht. Hier is het hele boek te bekijken, en hier de blog van Karin Vingerhoets over Artis.
Heel wat minder is voor kinderen geschreven over het Concertgebouw dat nu 125 jaar bestaat. Karin Vingerhoets vond een uitgave in de Zeeuwse Bibliotheek en een digitale versie in de collectie van Aernout en Leny Borms-Koops, op de onvolprezen website van de SGKJ.
Wat is er te vinden in het CBK? Het oudste kinderboek is Het concert van de vogels, uitgegeven door J. Vlieger in Amsterdam en gedrukt door Senefelder. De datering van het boekje is zoals vaker bij de uitgaven van Vlieger een probleem. De titel komt niet voor in Brinkman van 1850 tot 1920, niet in de digitale Tijdschriften van 1850-1950, en niet in de digitale Historische kranten. Volgens Waller was Vlieger werkzaam vanaf 1869, met kinderboeken ging de uitgever door tot ca. 1930. Het Concertgebouw werd op 11 april 1888 feestelijk ingewijd. Drukker Senefelder was werkzaam vanaf 1898. De datering kan daarom geschat worden begin twintigste eeuw. Het boekje was van ‘C. Sernee, oud 12 jaar’. Dat zien we op de voorkant, waarop een roodborst op een besneeuwde paal is afgebeeld. Jammer dat de vroegere eigenaar er geen jaartal bij heeft gezet…
Het verhaal gaat over vogels in de tuin van het Concertgebouw. Ze lachen de mensen uit die geluiden uit vreemde apparaten moeten halen, terwijl zíj muziek maken uit eigen keel. Een roodborst, een vink en een nachtegaal vatten het plan op om de mensen een veel mooier concert te laten horen. Ze nodigen de andere vogels uit en komen bij elkaar op een grote weide. De nachtegaal zal het vogelorkest leiden, maar de uil is het daar niet mee eens en neemt het roer over. Bang geworden proberen de vogels te doen wat de uil eist, maar dat lukt niet. Dan slaat de uil met zijn viool de koekoek bewusteloos. De vogels willen niet meer gezamenlijk optreden, en voortaan zingt de nachtegaal alleen nog maar op afgelegen plekken. Daarmee eindigt het verhaal. De mensen zullen het met de muziek van het Concertgebouw-orkest moeten doen.
In het CBK zijn nog enkele titels te vinden die te maken hebben met het Concertgebouw. Tijdsdocumenten: een boekwerkje met de titel: Bewijs van toegang voor de zanguitvoering van den Nationalen Jeugdstorm Gewest Amsterdam op Zaterdag 19 Grasmaand 1941 in het Concertgebouw (KB: KW 2299 K 62 / Bewijs van toegang no. 0643). In de jaren zeventig werd een ABC voor Donateurs van het Concertgebouworkest gemaakt door Theo Olof en Ton Smits (KB: KW BJ 27705). En in 1985 verscheen een leporello met een beeldverhaal door Arthur Berckmans over een Dief in het Concertgebouw, geen gewone uitgave, maar een ‘H.A.P. mysterie’ van Broodversierder De Ruijter. (KB: 2336611)